Hướng dẫn chọn dung môi thảo dược tốt nhất

Ngày nay làm đẹp ngày càng được chú trọng, đặc biệt xu thế làm đẹp từ thiên nhiên đang nhận được sự ưa chuộng đông đảo. Nhận thức của người tiêu dùng về các sản phẩm thiên nhiên và công dụng của nó nâng cao; kéo theo sự phát triển mạnh mẽ của các mỹ phẩm chiết xuất từ 100% tự nhiên. Một trong số đó là dung môi thảo dược.

Xu hướng làm đẹp từ thảo dược phát triển mạnh như thế nào?

Xu hướng làm đẹp từ thảo dược đang bùng nổ mạnh mẽ, trở thành một tiêu chuẩn mới trong ngành mỹ phẩm. Thị trường mỹ phẩm thiên nhiên tại Việt Nam dự kiến đạt quy mô hơn 62 triệu USD vào năm 2025, phản ánh sự thay đổi rõ rệt trong nhận thức người tiêu dùng về việc ưu tiên các sản phẩm an toàn, bền vững và có nguồn gốc thực vật.

Nếu như trước đây xu hướng làm đẹp với mỹ phẩm hiệu quả cấp tốc chiếm ưu thế, thì giờ đây xu thế làm đẹp lâu dài và chú trọng sức khỏe từ mỹ phẩm thiên nhiên đang dần thống lĩnh thị trường. Thực tế, thị trường mỹ phẩm Việt Nam nói chung được dự báo sẽ đạt mốc 2,7 tỷ USD vào năm 2027, và phân khúc sản phẩm “xanh”, “sạch” đang có tốc độ tăng trưởng ấn tượng nhất.

Sự chuyển dịch này bắt nguồn từ những hạn chế của sản phẩm hóa học mang lại hiệu quả cấp tốc, vốn thường sử dụng các hợp chất hóa học để đẩy nhanh kết quả. Tuy nhiên, phương pháp này lại dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực như:

• Không phù hợp với cơ địa mỗi người, dễ gây kích ứng.
• Kém an toàn và dễ phát sinh các hiện tượng hóa học hình thành chất độc hại.
• Kém thân thiện với môi trường, từ quy trình sản xuất đến bao bì.
• Không có hiệu quả làm đẹp lâu dài và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, có thể phá hủy cấu trúc tế bào bên trong da.

Tất cả những điều đó dẫn đến sự hạ nhiệt và sự e ngại của người tiêu dùng đối với mỹ phẩm hóa học. Từ đây, mỹ phẩm chiết xuất thiên nhiên dần lên ngôi khi khắc phục được hết những hạn chế trên, đáp ứng nhu cầu về một vẻ đẹp khỏe mạnh và bền vững.

Xem thêm: Hướng dẫn cách chọn dung môi phù hợp để chiết xuất dược liệu.

Dung môi thảo dược là gì và tại sao được nhiều người ưa chuộng?

Dung môi thảo dược là các chất có nguồn gốc từ thiên nhiên (như nước, dầu thực vật, cồn tự nhiên) được sử dụng để hòa tan và chiết xuất các hoạt chất từ thảo mộc. Chúng được ưa chuộng vì tính an toàn, tương thích cao với làn da, thân thiện với môi trường và giúp bảo toàn tối đa dưỡng chất quý giá từ nguyên liệu.

Dung môi là một chất dùng làm môi trường ổn định và hòa tan các chất khác. Dung môi hữu cơ thường dùng trong nghiên cứu hóa học và công nghiệp là: acetone, tetrachlorethylene, hexane,… Ngược lại, dung môi thảo dược có nguồn gốc tự nhiên, an toàn và được dùng trong các ngành công nghiệp liên quan đến sức khỏe và làm đẹp. Các loại phổ biến bao gồm: nước, ethanol, glycerin, dầu thực vật,…

Các dung môi hóa học tổng hợp thường có nhiều đặc tính không phù hợp với cơ thể con người. Bên cạnh đó, chúng dễ sinh ra những phản ứng phụ làm thay đổi hoạt tính của sản phẩm. Chính vì thế dung môi thảo dược là lựa chọn an toàn, hiệu quả và thân thiện hơn cho mỹ phẩm. Nó không chỉ là chất dẫn mà còn mang lại nhiều lợi ích cũng như công dụng tốt cho sản phẩm cuối cùng.

Top 5 dung môi thảo dược tốt nhất hiện nay là gì?

5 dung môi thảo dược tốt nhất và được ứng dụng rộng rãi nhất trong ngành mỹ phẩm bao gồm: Dầu tự nhiên (dầu olive, dầu macca), Nước (đặc biệt là Hydrosol), Giấm (giấm táo), Rượu (cồn hữu cơ) và Glycerin thực vật. Mỗi loại có ưu điểm riêng trong việc chiết xuất các nhóm hoạt chất khác nhau.

Có rất nhiều loại dung môi khác nhau có thể dùng để chiết xuất hoạt chất từ thảo dược. Tuy nhiên, không phải mọi dung môi đều phù hợp với mọi công thức và mục đích sử dụng. Chính vì vậy, việc hiểu biết đúng để lựa chọn và sử dụng an toàn, hiệu quả dung môi thảo dược trong làm đẹp là cần thiết.

Dầu tự nhiên được sử dụng làm dung môi thảo dược như thế nào?

Dầu tự nhiên là dung môi lý tưởng để chiết xuất các hợp chất tan trong dầu (lipophilic) từ thảo dược, chẳng hạn như các vitamin A, D, E, K và các loại tinh dầu. Quá trình này thường được thực hiện bằng cách ngâm thảo dược trong dầu nền (như dầu olive, hướng dương) trong một thời gian để các hoạt chất được khuếch tán vào dầu.

Bạn có thể bắt đầu chiết xuất dầu từ rất nhiều loại thực vật tự nhiên. Oải hương, Hương thảo, Hoa cúc, Nhài,… tất cả đều có thể trở thành dung môi tốt. Đặc biệt, một số vitamin rất dễ tan trong dầu. Nếu bạn muốn nâng cao hiệu quả từ các vitamin A, D, E hay K thì dầu thực vật là dung môi hoàn hảo cho bạn.

Ngoài ra, dầu tự nhiên mang một hương thơm đặc trưng của nguyên liệu. Bạn có thể tận dụng điều đó để tạo mùi hương cho sản phẩm của mình, đặc biệt là các sản phẩm chăm sóc vùng da nhạy cảm hay các sản phẩm cho trẻ em. Một số dầu thực vật thường dùng:

• Dầu hạt Maca (Macadamia): được sử dụng chiết suất cream, lotion sữa và son môi.
• Dầu Thầu Dầu: được sử dụng nhiều trong son môi, sáp thơm, thuốc nhuộm.
• Dầu Olive: sử dụng phổ biến nhất với công dụng kiểm soát hơi ẩm qua da và cải thiện cảm giác người dùng.
• Dầu Trà (Camellia): sử dụng trong cream mỹ phẩm và làm dầu dưỡng tóc.

Xem thêm: Nên chiết xuất thảo mộc bằng cồn hay glycerin thì tốt hơn?

Tại sao nước là dung môi thảo dược phổ biến nhất?

Nước là “dung môi toàn năng” vì khả năng hòa tan một loạt các hợp chất phân cực (hydrophilic) như tannin, flavonoid, và saponin từ thảo dược. Nó an toàn tuyệt đối, không tốn kém và là thành phần nền tảng trong hầu hết các sản phẩm mỹ phẩm như toner, serum, lotion.

Nước là thành phần quan trọng cấu tạo nên mọi cơ thể sống và cũng là dung môi dùng để hòa tan nhiều chất. Rất nhiều hoạt chất dễ dàng chiết xuất trong nước như Tannin và Caffeine. Chúng có tác dụng ngăn các gốc tự do, chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa; caffeine giúp giảm đau, giảm viêm, cải thiện tinh thần hiệu quả.

Một biến thể mạnh hơn của nước là Hydrosol (nước cất hoa). Quá trình kết hợp của Hydrosol và thảo mộc mang lại hiệu quả cao. Các sản phẩm phổ biến như:

• Organic Alcohol-Free Rose Hydrosol: sản phẩm giúp cân bằng pH, mát da, làm sạch sâu, cung cấp nhiều dưỡng chất cho da.
• Organic Alcohol-Free Lavender Hydrosol: giúp tái tạo và phục hồi làn da hư tổn.
• Organic Alcohol-Free Peppermint Hydrosol: kháng khuẩn, kháng viêm, hạn chế hình thành mụn.

Giấm có thể được sử dụng như một dung môi thảo dược không?

Có, giấm, đặc biệt là giấm táo hữu cơ, là một dung môi thảo dược mạnh mẽ. Nhờ độ pH thấp và thành phần axit axetic, nó có khả năng chiết xuất hiệu quả các khoáng chất và một số ancaloit từ thảo mộc mà nước không thể. Giấm còn giúp cân bằng độ pH tự nhiên của da và tóc.

Thông thường để cân bằng độ pH cho sản phẩm, các doanh nghiệp thường điều chỉnh bằng acid citric hoặc natri bicacbonat. Tuy nhiên, giấm là một dung môi thảo dược mạnh vì độ pH thấp và có thể sử dụng như một thành phần trong công thức mỹ phẩm để điều chỉnh độ pH mong muốn.

Các hoạt chất trong giấm chứa nhiều khoáng chất và vi lượng. Bạn có thể bổ sung silica, magie, kẽm vào sản phẩm của mình khi sử dụng kết hợp công thức cùng giấm.

Rượu được ứng dụng làm dung môi trong mỹ phẩm như thế nào?

Rượu (cồn hữu cơ, ethanol) là một dung môi hiệu quả có khả năng chiết xuất cả thành phần tan trong nước và tan trong dầu. Nó được dùng nhiều trong sản xuất nước hoa, toner và các loại tinh chất thảo dược (tincture) nhờ khả năng hòa tan tốt, bay hơi nhanh và hoạt động như một chất bảo quản tự nhiên.

Các chuyên gia khuyên rằng hãy sử dụng cồn hữu cơ để làm dung môi thảo dược cho mỹ phẩm. Bạn có thể dễ dàng tạo ra cồn từ nhiều nguyên liệu tự nhiên theo nồng độ bạn muốn. Có một nguyên tắc chung là hãy giữ độ cồn ở mức 2% cho các sản phẩm chăm sóc da mặt để hạn chế làm khô da.

Cồn được sử dụng nhiều trong chiết xuất nước hoa, giúp bảo quản nguyên vẹn chất lượng tinh dầu. Bên cạnh đó, cồn còn giúp hạn chế sự phát sinh cũng như tấn công của vi sinh vật gây hại. Tuy nhiên, sử dụng quá nhiều cồn không phải là tốt và cần nhớ rằng cồn không giúp hòa tan các khoáng chất trong thực vật.

Glycerin có vai trò gì như một dung môi thảo dược?

Glycerin thực vật không chỉ là một chất giữ ẩm tuyệt vời mà còn là một dung môi hiệu quả. Nó có vị ngọt và không chứa cồn, lý tưởng để chiết xuất các hợp chất như saponin và tannin. Các chiết xuất từ glycerin (gọi là glycerite) rất dịu nhẹ, phù hợp cho các sản phẩm dành cho da khô và nhạy cảm.

Glycerin phổ biến rộng rãi trong các sản phẩm chăm sóc da nhờ khả năng giữ ẩm hiệu quả. Tuy nhiên, có thể bạn chưa biết Glycerite thảo mộc được chiết xuất bằng cách ngâm mẫu thảo dược tươi hoặc khô vào dung dịch Glycerin loãng.

Tương tự như rượu, nhiều đặc tính có lợi trong nguyên liệu được phát triển nhờ dung môi này. Một số hợp chất không chuyển thành rượu mà thành Glycerin là Saponin. Một số Saponin như aescin trong Hạt Dẻ có tác dụng thắt chặt các mô tĩnh mạch. Đây là một biện pháp hữu hiệu để nâng cao hiệu quả công thức của bạn.

Làm sao để lựa chọn dung môi thảo dược an toàn?

Để chọn dung môi an toàn, hãy ưu tiên các tiêu chí: nguồn gốc hữu cơ (organic), không biến đổi gen (non-GMO), có độ tinh khiết cao, phù hợp với mục đích chiết xuất (tan trong dầu hay trong nước) và tương thích với công thức sản phẩm cuối cùng. Luôn chú ý đến hạn sử dụng, tính ổn định nhiệt và ảnh hưởng của dung môi đến màu sắc, mùi hương của thành phẩm.

• Chú ý đến thời hạn sử dụng: Hạn dùng luôn là điều quan trọng nhất. Việc dung môi hết hạn có thể dẫn đến những biến chất không mong muốn.
• Tính ổn định nhiệt độ tốt và không bị oxy hóa: Dung môi cần đảm bảo tính ổn định cao để tránh biến đổi thành phần công thức trong quá trình sản xuất.
• Phù hợp mùi hương: Tùy theo mục đích sử dụng mà lựa chọn dung môi phù hợp, tránh ảnh hưởng đến mùi hương thành phẩm cuối cùng.
• Màu sắc và độ nhớt: Màu sắc cần đảm bảo độ tự nhiên, độ nhớt cần phù hợp với kết cấu sản phẩm, đặc biệt khi sử dụng dầu làm dung môi.
• Tính chủ động của nguyên liệu và chi phí: Lựa chọn nguồn nguyên liệu làm dung môi dễ tìm, dễ chiết suất và chi phí phù hợp để đảm bảo sản xuất bền vững.

Công dụng của dung môi trong mỹ phẩm và làm đẹp là gì?

Công dụng chính của dung môi trong mỹ phẩm là hòa tan và chiết xuất các hoạt chất quý từ thảo dược, giúp chúng có thể tích hợp vào công thức sản phẩm. Ngoài ra, dung môi còn giúp ổn định công thức, cải thiện kết cấu, tăng khả năng thẩm thấu của sản phẩm vào da và đôi khi đóng vai trò như chất bảo quản tự nhiên.

Như đã trình bày bên trên, dung môi là một trong những chất quan trọng và cần thiết trong sản xuất mỹ phẩm. Rất nhiều hoạt chất khó có thể hòa tan trong công thức cơ bản. Việc sử dụng dung môi để hòa tan các chất này giúp tận dụng được hết lợi ích mà nguyên liệu mang lại, gia tăng giá trị sản phẩm.

Dung môi thảo dược còn giúp công thức của bạn hạn chế sự tham gia của các hoạt chất hóa học; đảm bảo tính an toàn, không độc hại, 100% tự nhiên và thân thiện môi trường. Nó còn giúp bạn tiết kiệm được chi phí và gia tăng giá trị cho nguyên liệu mỹ phẩm.

Xem thêm: Tìm hiểu về quy trình chiết xuất chuẩn trong sản xuất nguyên liệu mỹ phẩm.

Có những liệu pháp chăm sóc da nào từ dung môi thảo dược?

Các liệu pháp chăm sóc da từ dung môi thảo dược rất đa dạng: sử dụng dầu thảo dược để dưỡng ẩm và massage, dùng toner/xịt khoáng từ hydrosol để cấp ẩm và làm dịu da, áp dụng các loại serum chứa chiết xuất cồn (tincture) để đặc trị vấn đề da, hoặc mặt nạ đất sét pha với chiết xuất giấm táo để thanh lọc và cân bằng da.

• Bạn có thể sử dụng dầu tự nhiên để tạo mùi hương tự nhiên cho sản phẩm mà không cần thêm hương liệu hay tinh dầu.
• Bạn có thể tạo độ căng mọng cho làn da khi sử dụng nước (hydrosol) làm dung môi thảo dược.
• Đẩy mạnh quá trình làm sạch sâu, kháng khuẩn bằng cồn khoáng và giấm.

Tất cả những gì bạn cần là một công thức gia công mỹ phẩm phù hợp và chất lượng nguồn nguyên liệu mỹ phẩm an toàn. Labcos cung cấp tất cả những điều đó. Chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành hỗ trợ tư vấn cho bạn với những chuyên gia chuyên môn hàng đầu. Labcos cung cấp nguồn nguyên liệu chất lượng cao và dịch vụ gia công tốt nhất.

Liên hệ với chúng tôi qua hotline (+84) 902 666 746 hoặc truy cập trực tiếp website labcos.com.vn để được tư vấn hỗ trợ.

LABCOS – OEM & ODM Cosmetics Solutions