Top 13 những thành phần độc hại trong sản xuất mỹ phẩm

Khi chúng ta tiếp xúc hằng ngày với nhiều loại mỹ phẩm khác nhau, ít nhiều gì chúng ta đã và đang tiếp xúc với các thành phần độc hại cho sức khoẻ. Hầu hết chúng ta thường không để ý đến các thành phần được ghi trên nhãn bao bì mỹ phẩm khi sử dụng. Làm sao để biết rằng sản phẩm mình đang dùng có thành phần độc hại hay không, có là sản phẩm “sạch” đảm bảo an toàn sức khoẻ chưa? Cách nhận biết những thành phần gây hại này như thế nào? Sau đây là chi tiết 13 thành phần độc hại, bị cấm và hạn chế sử dụng trong mỹ phẩm.

Tại sao cần quan tâm đến vấn đề an toàn trong mỹ phẩm?

Việc quan tâm đến an toàn trong mỹ phẩm là cực kỳ cần thiết để bảo vệ làn da và sức khỏe tổng thể khỏi các thành phần độc hại. Các chất này có thể gây kích ứng, dị ứng, rối loạn nội tiết tố, và thậm chí làm tăng nguy cơ ung thư khi tiếp xúc lâu dài. Việc nhận biết thành phần giúp người tiêu dùng lựa chọn được những sản phẩm “sạch”, an toàn và phù hợp nhất, tránh được các rủi ro sức khỏe tiềm ẩn.

Việc mua mỹ phẩm rất dễ dàng, có thể đi vào bất kỳ nhà thuốc hoặc cửa hàng mỹ phẩm, siêu thị,… và tìm thấy rất nhiều sản phẩm được đóng gói đẹp mắt với những lời quảng cáo vô cùng thu hút. Thậm chí còn dễ dàng hơn để mua chúng trực tuyến từ các trang thương mại điện tử. Tuy nhiên, không phải sản phẩm nào cũng hoàn toàn chứa những thành phần an toàn cho da. Một số thành phần gây độc hại được thêm vào với nồng độ cao sẽ gây ảnh hưởng cho da, đặc biệt là với da nhạy cảm.

Để nhận biết, có thể xem vị trí xuất hiện của chúng trong bảng thành phần. Nếu thành phần độc hại nằm ở những vị trí đầu nghĩa là nó có nồng độ rất cao, có thể gây nguy hiểm cho da, càng ở vị trí cuối nồng độ càng nhỏ và an toàn hơn.

Xem thêm: Cảnh báo 13 chất độc thường gặp trong mỹ phẩm bạn cần tránh xa.

13 nhóm thành phần độc hại nào trong mỹ phẩm cần tránh để bảo vệ da và sức khỏe?

Có 13 nhóm thành phần độc hại phổ biến cần tránh, bao gồm Dầu khoáng, Cồn khô, Silicone, Formaldehyde và các chất giải phóng formaldehyde, Hydroquinone, Chì, Paraffin, Benzoyl Peroxide, các chất chống nắng hóa học (Avobenzone, Benzophenone, PABA), Methylisothiazolinone (MIT), Triclosan, Parabens và Sulfates (SLS/SLES). Các chất này có thể gây bít tắc da, khô da, kích ứng, rối loạn nội tiết, và tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng khác.

Dầu khoáng (Mineral Oil) trong mỹ phẩm có thực sự gây hại không?

Dầu khoáng có thể gây hại nếu không được tinh chế kỹ lưỡng, tiềm ẩn nguy cơ chứa Tạp chất Thơm Đa vòng (Polycyclic Aromatic Hydrocarbons – PAHs), một nhóm chất được biết đến có khả năng gây ung thư. Mặc dù dầu khoáng cấp mỹ phẩm (cosmetic-grade) được xem là an toàn, nó vẫn hoạt động bằng cách tạo lớp màng khóa ẩm, có thể gây bít tắc lỗ chân lông ở một số loại da và làm da khô hơn nếu không được cấp ẩm đủ từ trước.

• Dầu khoáng được dùng trong mỹ phẩm thường là loại dầu trong, không mùi, không màu có nguồn gốc từ dầu mỏ. Tuy nhiên nếu xử lý không kỹ lưỡng vẫn có thể còn chứa Polycyclic Aromatic Hydrocarbons – hợp chất có thể gây ung thư.
• Chỉ đóng vai trò là lớp khóa ẩm. Nếu da bạn không đủ ẩm, việc sử dụng sản phẩm có chứa dầu khoáng có thể khiến cho làn da bạn trở nên khô và thiếu dưỡng chất.

Các loại cồn trong mỹ phẩm ảnh hưởng đến da như thế nào?

Trong mỹ phẩm, cồn được chia làm hai loại chính: cồn béo (an toàn, có lợi) và cồn khô (có thể gây hại). Cồn khô (Alcohol Denat, Isopropyl Alcohol) nếu ở nồng độ cao sẽ phá hủy hàng rào bảo vệ da, gây khô, kích ứng và lão hóa sớm. Ngược lại, cồn béo (Cetyl Alcohol, Stearyl Alcohol) lại có tác dụng dưỡng ẩm, làm mềm và làm dịu da.

Hiện nay trên thị trường, cồn sử dụng trong mỹ phẩm có 2 loại: cồn khô và cồn béo.

• Cồn béo: được sử dụng như chất làm mềm, làm đặc, làm dịu và duy trì độ ẩm cho da. Một số loại cồn béo thông dụng được sử dụng trong mỹ phẩm như là: Cetyl Alcohol, Stearyl Alcohol… Các loại cồn béo này nếu sử dụng ở nồng độ thích hợp thì có thể phát huy hết công dụng của sản phẩm. Tuy nhiên khi dùng ở nồng độ cao thì có thể gây ra mụn và bí da.
• Cồn khô: có đặc tính chống khuẩn, khử trùng, sử dụng trong mỹ phẩm giúp kéo dài tuổi thọ của sản phẩm do cồn có khả năng thẩm thấu cao gây đông tụ protein làm cho tế bào của vi khuẩn chết đi. Một số loại cồn khô thông dụng thường được sử dụng là: Isopropyl Alcohol, Alcohol Denat… Nếu sử dụng cồn khô ở nồng độ cao với tần suất nhiều mà không kết hợp với các sản phẩm cấp ẩm cho da về lâu dài có thể gây khô da, gây kích ứng, khiến da nhạy cảm, làm tổn thương lớp màng bảo vệ của da.

Vì sao Silicone trong dầu gội, dầu xả lại gây hại cho tóc?

Silicone tạo ra một lớp màng bao bọc sợi tóc, mang lại cảm giác mềm mượt tức thì. Tuy nhiên, lớp màng này không thể được hấp thụ và tích tụ theo thời gian, gây bít tắc nang tóc, ngăn cản dưỡng chất thẩm thấu. Hậu quả là tóc trở nên yếu, dễ gãy rụng và nhanh bết dính dù vừa mới gội.

• Silicone là một chất có độ nhớt và độ dẻo nhất định, nó có tác dụng giữ ẩm, làm mềm mượt nên thường được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc tóc.
• Tuy nhiên tóc không có khả năng hấp thụ silicone, dù đã được làm sạch nhưng dư lượng silicone vẫn còn bám trên tóc. Nếu sử dụng trong thời gian dài, thành phần này gây độc hại cho da đầu, tóc sẽ tích lũy silicon trên bề mặt gây bít tắc nang lông và ngăn cản sự hấp thụ của các dưỡng chất khác, làm tóc dễ gãy đồng thời gây nên tình trạng tóc bết dính nhanh dù mới gội đầu cách đó không lâu.

Formaldehyde nguy hiểm như thế nào khi có mặt trong mỹ phẩm?

Formaldehyde là một chất bảo quản mạnh nhưng đã được Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) phân loại là chất gây ung thư cho người. Dù ở nồng độ thấp, việc tiếp xúc với Formaldehyde qua mỹ phẩm có thể gây kích ứng da, các vấn đề về hô hấp, và làm thay đổi cấu trúc tế bào, dẫn đến nguy cơ ung thư về lâu dài.

• Formaldehyde có khả năng kháng khuẩn, kháng nấm. Đây là hóa chất được sử dụng phổ biến nhất với mục đích bảo quản xác chết, ngoài ra còn được sử dụng rộng rãi trong nhiều sản phẩm mỹ phẩm (ví dụ dầu gội, kem, sơn móng tay, trang điểm, nước thơm, chất khử mùi…), thuốc bôi và các sản phẩm gia dụng.
• Tuy nhiên Formaldehyde được cho là một chất độc có khả năng gây ung thư dù ở nồng độ thấp. Khi xâm nhập vào cơ thể, formaldehyde tác dụng với các enzyme, protein gây đột biến làm thay đổi cấu trúc tế bào và có thể gây ung thư.
• Việc tiếp xúc ngắn hạn Formaldehyde có thể gây viêm da tiếp xúc, viêm da dị ứng, khó thở, chảy nước mắt và lở mũi khi hít phải. Nồng độ cao Formaldehyde có thể gây kích ứng da và làm nặng thêm cơn hen phế quản.

Xem thêm: Sự khác biệt giữa paraben chất bảo quản và chất tạo bọt công nghiệp.

Rủi ro khi sử dụng Hydroquinone để làm trắng da là gì?

Lạm dụng Hydroquinone ở nồng độ cao (trên 2% ở sản phẩm không kê đơn) và trong thời gian dài có thể gây ra chứng Ochronosis, một tình trạng rối loạn sắc tố khiến da đổi thành màu xanh đen vĩnh viễn. Ngoài ra, nó còn làm da trở nên nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời và có thể gây kích ứng mạnh, đặc biệt trên da nhạy cảm. Hiện nay, Hydroquinone đã bị cấm trong các sản phẩm mỹ phẩm tại EU, Anh và nhiều quốc gia khác.

• Hydroquinone là chất có tác dụng làm trắng da. Nó có khả năng ức chế enzyme Tyrosinase – một yếu tố quan trọng trong việc gia tăng sắc tố Melanin trên da.
• Tuy nhiên việc lạm dụng chất làm trắng, sử dụng lâu dài với nồng độ cao có nguy cơ gây ra chứng rối loạn da có tên gọi Ochronosis làm da đổi thành màu xanh đen hoặc khi bạn sử dụng Hydroquinone với bất kỳ sản phẩm nào có chứa Peroxide như Benzoyl Peroxide… da sẽ bị thâm lại như một vết bớt, khiến da nhạy cảm hơn với nắng và có thể gây kích ứng, châm chích với da nhạy cảm.

Chì trong mỹ phẩm, đặc biệt là son môi, gây ra tác hại gì?

Chì là một kim loại nặng có độc tính thần kinh cao. Dù chỉ ở liều lượng nhỏ, chì tích tụ trong cơ thể qua thời gian có thể gây nhiễm độc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh, suy giảm trí nhớ, rối loạn nội tiết tố và chức năng sinh sản. Trong son môi, chì không chỉ gây thâm môi, xỉn răng mà còn có thể đi vào cơ thể qua đường ăn uống.

• Chì là một nguyên tố hóa học gây độc tính cho thần kinh và có thể gây nguy hiểm ngay cả khi sử dụng ở liều lượng nhỏ.
• Nếu sử dụng trong mỹ phẩm nó sẽ tích tụ trong cơ thể gây ra ung thư, ảnh hưởng chức năng sinh sản, gây hại cho hệ thần kinh, mất trí nhớ, rối loạn nội tiết tố… Nếu dùng trong son môi sẽ gây thâm môi, xỉn răng, khi vào cơ thể không đào thải ra ngoài, tích tụ lâu ngày gây nhiễm độc chì.

Tại sao Paraffin lại bị coi là thành phần có hại cho da?

Paraffin (sáp dầu hỏa) tạo một lớp màng không thấm nước trên da, ngăn cản quá trình “thở” tự nhiên và bài tiết của da. Sử dụng lâu dài sẽ gây bít tắc lỗ chân lông, phát sinh mụn, làm da khô sần, mất nước và đẩy nhanh quá trình lão hóa bằng cách làm suy giảm Collagen và Elastin.

• Paraffin lỏng được sử dụng trong mỹ phẩm tạo ra một lớp lipid mỏng trên bề mặt da tạo cảm giác mềm mại, ngăn ngừa mất nước.
• Nếu sử dụng liên tục trong thời gian dài thành phần này có thể hạn chế quá trình da thở, tắc nghẽn lỗ chân lông, thúc đẩy sự phát triển của mụn, làm da khô sần, mất nước, giảm dần lượng Collagen và Elastin của mô liên kết gây ra tình trạng lão hóa từ đó xuất hiện nếp nhăn, nám sạm, da bị mất độ đàn hồi. Khi da tiếp xúc lâu với chất này có thể gây kích ứng da dẫn đến viêm da tiếp xúc, đặc biệt là những người bị rối loạn hoặc bệnh ngoài da.

Benzoyl Peroxide điều trị mụn nhưng tại sao lại có hại cho da?

Mặc dù hiệu quả trong việc diệt vi khuẩn gây mụn, Benzoyl Peroxide hoạt động bằng cách giải phóng các gốc tự do oxy hóa. Quá trình này không chỉ tiêu diệt vi khuẩn mà còn làm tổn thương tế bào da khỏe mạnh, gây lão hóa sớm. Nó cũng có thể gây kích ứng mạnh, làm da khô, bong tróc, tấy đỏ và sưng.

• Benzoyl Peroxide được sử dụng trong việc điều trị mụn. Benzoyl Peroxide xâm nhập vào lỗ chân lông cung cấp oxy – nơi mà các vi khuẩn gây mụn phát triển mạnh, các vi khuẩn không thể sống được trong môi trường giàu oxy do đó tiêu diệt được vi khuẩn, giúp khô còi và tiêu mụn.
• Khi Benzoyl Peroxide được da hấp thụ sẽ giải phóng các loại oxy gốc tự do hoạt động dẫn đến quá trình oxy hóa protein của vi khuẩn. Điều này vô tình khiến da bị lão hóa và ảnh hưởng đến sức khoẻ con người. Cụ thể da sẽ bị kích ứng, khô da dẫn đến bong tróc da, sần sùi, cũng sẽ có hiện tượng da bị tấy đỏ, nóng ran và sưng lên.
• Mặc dù Benzoyl Peroxide không phải là chất gây ung thư, nhưng nó tác dụng tương tự như các chất kích thích khối u, thúc đẩy sự phát triển của tế bào.

Các chất chống nắng hóa học như Avobenzone, Benzophenone, PABA có an toàn không?

Không hoàn toàn. Nhiều nghiên cứu cho thấy các chất chống nắng hóa học này dễ dàng hấp thụ vào máu và có thể hoạt động như chất gây rối loạn nội tiết. Chúng có liên quan đến nguy cơ dị ứng, tổn thương tế bào và một số lo ngại về khả năng gây ung thư, đặc biệt là Benzophenone.

Những chất này được tìm thấy trong các sản phẩm chống nắng. Chúng giúp da chống lại các tia cực tím. Chúng được cơ thể hấp thu rất dễ dàng nhưng có thể gây rối loạn nội tiết, gây dị ứng tiếp xúc, làm tổn hại các tế bào và dẫn đến ung thư.

Vì sao Methylisothiazolinone (MIT) và (MCT + MIT) bị hạn chế sử dụng?

Đây là các chất bảo quản cực mạnh nhưng có nguy cơ gây dị ứng tiếp xúc rất cao, dẫn đến viêm da, phát ban và mẩn đỏ. Do tỷ lệ dị ứng gia tăng đột biến, Liên minh Châu Âu đã cấm sử dụng MIT trong các sản phẩm không rửa trôi (leave-on) từ năm 2017 và giới hạn nồng độ rất thấp (0.0015%) trong các sản phẩm rửa trôi (rinse-off).

• Được sử dụng với vai trò là chất bảo quản trong sản phẩm mỹ phẩm rửa trôi (rinse-off products) như dầu gội đầu với nồng độ tối đa là 0,0015% (15 ppm).
• Hàm lượng của MIT trong các sản phẩm mỹ phẩm lưu lại trên cơ thể (leave-on products) đã bị cấm hoàn toàn tại nhiều khu vực.
• Nó có thể gây độc tính với phổi, viêm da dị ứng và ảnh hưởng đến thần kinh, do đó việc sử dụng nó đã bị siết chặt quản lý trên toàn cầu.

Triclosan là gì và tác hại của nó ra sao?

Triclosan là một chất kháng khuẩn mạnh, nhưng có công thức gần giống với chất độc màu da cam. Nó có thể ngấm qua da, tích tụ trong cơ thể gây rối loạn nội tiết tố (đặc biệt là tuyến giáp), làm suy giảm chức năng gan, thận, tim, phổi, và có thể góp phần vào việc kháng kháng sinh của vi khuẩn. FDA đã cấm Triclosan trong các sản phẩm rửa tay sát khuẩn từ năm 2016.

• Triclosan là hoạt chất kháng khuẩn có công thức tương tự với chất độc màu da cam, được xếp vào loại thuốc diệt côn trùng, gây nguy cơ cao đối với sức khỏe con người và môi trường. Hóa chất độc hại này được sử dụng trong sản phẩm chăm sóc da, lăn khử mùi, sữa rửa mặt, kem đánh răng,…
• Tác hại: Triclosan có thể ngấm qua da và tích tụ trong cơ thể làm rối loạn nội tiết tố, gây hại đến gan, thận, tim, phổi, gây vô sinh, ung thư.

Tại sao Paraben lại là thành phần gây tranh cãi và bị cấm ở nhiều nơi?

Paraben bị phản đối mạnh mẽ vì khả năng bắt chước nội tiết tố nữ estrogen, gây phá vỡ chức năng của hormone trong cơ thể. Sự rối loạn này có liên quan trực tiếp đến ung thư vú, các vấn đề sinh sản và dậy thì sớm. Do những lo ngại này, Liên minh Châu Âu đã cấm 5 loại paraben (isopropylparaben, isobutylparaben, phenylparaben, benzylparaben, pentylparaben) và giới hạn nồng độ các loại khác.

• Parabens là chất bảo quản từng được sử dụng rộng rãi và phổ biến trong ngành mỹ phẩm nhưng hiện đã bị hạn chế và cấm một số loại ở châu Âu. Có mặt trong rất nhiều sản phẩm dưỡng da, trang điểm, làm sạch, tắm gội…
• Tác hại: Đây là một thành phần độc hại vì có tính chất giống như nội tiết tố nữ estrogen, khi được hấp thụ vào cơ thể sẽ gây ra rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng sức khỏe sinh sản, ung thư vú, mãn kinh sớm, và tăng tốc độ lão hóa.
• Ký hiệu trên nhãn thành phần: Các hợp chất có chữ “paraben” trong tên: methylparaben, ethylparaben, butylparaben, isobutylparaben, propylparaben, isopropylparaben…
• Paraben có thể xâm nhập vào da và tồn tại trong mô. Điều đáng lo ngại là Paraben được cho là có khả năng phá vỡ chức năng của hormone bằng cách bắt chước Estrogen. Quá nhiều Estrogen có thể kích hoạt sự gia tăng sự phân chia tế bào vú và sự phát triển của khối u.

Tác động của Sodium Lauryl Sulfate (SLS) và Sodium Laureth Sulfate (SLES) lên da và tóc là gì?

Đây là những chất tạo bọt và làm sạch mạnh, có khả năng loại bỏ lớp dầu tự nhiên bảo vệ da và tóc. Hậu quả là gây khô da, bào mòn da, kích ứng (đặc biệt với da nhạy cảm), làm tóc khô xơ và dễ gãy rụng. SLS được biết đến là chất có khả năng gây kích ứng cao hơn SLES. Ngoài ra, trong quá trình sản xuất SLES có thể tạo ra 1,4-dioxane, một chất phụ phẩm có khả năng gây ung thư.

• Đây là chất hoạt động bề mặt có khả năng làm sạch và tạo bọt tốt được tìm thấy trong hơn 90% sản phẩm chăm sóc và vệ sinh cá nhân như dầu gội, sữa tắm, sữa rửa mặt… vì giá thành rẻ.
• Tác hại: Chúng gây khô và bào mòn da, mỏng tóc, gây kích ứng với da nhạy cảm. Ngoài ra, thành phần độc hại này có thể gây đục thuỷ tinh thể và các vấn đề khác về mắt. Nó có khả năng tương tác với các hóa chất khác để tạo ra Nitrosamine, một chất gây ung thư và hàng loạt các vấn đề khác như tổn thương thận và đường hô hấp.

Ngoài ra khách hàng có thể tham khảo cập nhật các Phụ lục (Annex) về thành phần các chất sử dụng trong mỹ phẩm trên trang thông tin điện tử của Cục Quản lý Dược (địa chỉ: http://www.dav.gov.vn/Quản lý mỹ phẩm) để rà soát các thành phần công thức trong sản phẩm mỹ phẩm của mình.

Xem thêm: Cách nhận biết dấu hiệu kem trộn chứa chất cấm corticoid.

Làm thế nào để tìm được đơn vị gia công mỹ phẩm an toàn và uy tín?

Một đơn vị gia công uy tín như Labcos sẽ cam kết loại bỏ hoàn toàn 13 thành phần độc hại kể trên, ưu tiên sử dụng nguyên liệu từ thiên nhiên, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Họ phải luôn cập nhật và tuân thủ các quy định mới nhất của Cục Quản lý Dược – Bộ Y Tế và tiêu chuẩn của Hiệp hội mỹ phẩm ASEAN để đảm bảo sản phẩm cuối cùng vừa hiệu quả, vừa an toàn cho người tiêu dùng.

Là đối tác chiến lược của nhiều hãng mỹ phẩm hàng đầu Việt Nam, Labcos hiểu được chất lượng mỹ phẩm là điều cốt lõi tạo nên uy tín của thương hiệu. Các chuyên gia của Labcos luôn cập nhật và ứng dụng những thành phần được cho phép sử dụng trong mỹ phẩm theo quy định mới nhất của Cục Quản lý Dược- Bộ Y Tế. Đặc biệt, sản phẩm của Labcos hoàn toàn không chứa 13 thành phần độc hại kể trên. Thay vào đó, Labcos chú trọng sử dụng những nguyên liệu an toàn từ thiên nhiên mà vẫn mang công dụng tốt nhất. Thành phần/nguyên liệu được sử dụng trong công thức mỹ phẩm của Labcos luôn được lựa chọn kỹ càng, xuất xứ rõ ràng, lành tính, thân thiện, an toàn cho da.

Với mong muốn đem lại những lợi ích tích cực, đảm bảo sức khoẻ cho người tiêu dùng, chúng tôi luôn thường xuyên rà soát, kiểm tra và hoàn thiện các thành phần công thức mỹ phẩm độc quyền của mình phù hợp với tiêu chuẩn của Hiệp hội mỹ phẩm ASEAN. Nhằm cam kết đem lại giá trị tốt nhất với giá cả cạnh tranh cho các khách hàng khi lựa chọn và tin tưởng dịch vụ gia công mỹ phẩm trọn gói tại Labcos.